19 Μαϊου 2020: Ημέρα Εξάντλησης Φυσικών Αποθεμάτων (Earth Overshoot Day) για την Ελλάδα

Η Ημέρα Εξάντλησης Φυσικών Αποθεμάτων (Earth Overshoot Day) μιας χώρας είναι η ημέρα την οποία τα φυσικά αποθέματα της Γης, ολόκληρου του πλανήτη, θα εξαντλούνταν, αν όλες οι χώρες κατανάλωναν όπως η χώρα αυτή. Έτσι η Ημέρα Εξάντλησης Φυσικών Αποθεμάτων της Ελλάδας είναι η 19^η Μαΐου 2020. Εάν όλες οι χώρες του πλανήτη κατανάλωναν φυσικούς πόρους όπως η Ελλάδα, τότε τα φυσικά αποθέματα του πλανήτη θα τελείωναν στις 19 Μαΐου.

Το Οικολογικό Αποτύπωμα υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη πόση παραγωγική γη χρειάζεται για την παραγωγή τροφής, για παραγωγή φυτικών ινών πχ για ρούχα, για αναγέννηση της ξυλείας, για απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα που εξέπεμψε η χώρα καίγοντας ορυκτά καύσιμα και για τη δημιουργία χτισμένων υποδομών. Η κατανάλωση μιας χώρας υπολογίζεται προσθέτοντας εισαγωγές κι αφαιρώντας εξαγωγές από την εθνική της παραγωγή.

Το Οικολογικό Αποτύπωμα χρησιμοποιεί σοδειές πρωτογενών προϊόντων (αγροτική σοδειά, δάσος, βοσκότοπους, αλιεύματα) για να υπολογίσει το χώρο που χρειάζεται για να υποστηριχθεί μια δοσμένη δραστηριότητα.

Η Βιοϊκανότητα μετριέται υπολογίζοντας την παραγωγική γη και το θαλάσσιο χώρο που χρειάζεται για να παρέχει τους φυσικούς πόρους που ένας πληθυσμός καταναλώνει και για να απορροφήσει τα απορρίμματά του, με βάση τις τωρινές τεχνολογικές και διαχειριστικές πρακτικές.

Αν η Βιοϊκανότητα μιας χώρας είναι μικρότερη από το Οικολογικό της Αποτύπωμα (όπως συμβαίνει στο 85% των χωρών), τότε έχει Οικολογικό Έλλειμμα. Αντίθετα, εάν η Βιοϊκανότητα μιας χώρας ξεπερνάει το Οικολογικό της Αποτύπωμα, τότε η χώρα αυτή έχει Οικολογικό Απόθεμα.

Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες με Οικολογικό Έλλειμμα, καθώς η Βιοϊκανότητά της (δυνατότητα παραγωγής φυσικών πόρων) είναι μικρότερη από το Οικολογικό της Αποτύπωμα (κατανάλωση φυσικών πόρων για τις ανάγκες της). Συγκεκριμένα, η Βιοϊκανότητα της χώρας είναι 1,4 εκτάρια για κάθε κάτοικο, ενώ το Οικολογικό Αποτύπωμα (κατανάλωση) είναι 4,3 εκτάρια για κάθε άτομο. Οπότε έχουμε Οικολογικό Έλλειμμα 2,8 εκτάρια για κάθε κάτοικο. Για να καλύψουμε δηλαδή την κατανάλωσή μας θα χρειαζόμασταν επιπλέον 2,8 εκτάρια παραγωγικής γης και θάλασσας για κάθε κάτοικο της χώρας.

Εννοείται ότι τα στοιχεία αυτά μιλάνε για μέσους όρους. Δεν είναι ίδια η κατανάλωση μιας φτωχής οικογένειας και η κατανάλωση των πλούσιων κατοίκων της χώρας.

Εάν κάτι πρέπει να μας διδάξει η Ημέρα Εξάντλησης Φυσικών Αποθεμάτων (Earth Overshoot Day) της Ελλάδας, λαμβάνοντας υπόψη και την παγκόσμια περιπέτεια της πανδημίας με τον κορονοϊό, είναι η ανάγκη να μειώσουμε την κατανάλωση φυσικών πόρων, να την κάνουμε πιο δίκαιη τόσο μέσα στη χώρα μας όσο και διεθνώς, και τέλος, να φροντίσουμε έτσι ώστε η τοπική παραγωγή (ιδίως στη διατροφή και στην ενέργεια) να καλύπτει τις ανάγκες μας (αυτάρκεια). Και για να γίνει αυτό χρειάζεται να εγκαταλείψουμε την υπερκατανάλωση, τα ορυκτά και εισαγόμενα καύσιμα και να βασιστούμε στα τοπικά αγροτικά προϊόντα για τη διατροφή μας και στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με τοπικό έλεγχο και όρια που πρέπει να τηρούνται για να μην καταστρέφονται προστατευόμενες περιοχές.Για να υπολογιστεί η Ημέρα Εξάντλησης Φυσικών Αποθεμάτων μιας χώρας, χρησιμοποιούνται τα στοιχεία αυτής της χώρας που είναι διαθέσιμα μέχρι εκείνη την ημερομηνία, τα σχετικά με το Οικολογικό Αποτύπωμα και η Βιοϊκανότητα της χώρας.

           

Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων