Ένα Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στους Αγίους Αποστόλους

Η πρόσφατη παρουσίαση μελέτης για την περιοχή των Αγίων Αποστόλων στο Δήμο Χανίων ήταν κάτι που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια, από την πρώτη στιγμή που η περιοχή παραχωρήθηκε στο Δήμο Χανίων. Μέχρι τώρα όμως, κάτι τέτοιο δεν ήταν προφανώς στις προτεραιότητες των δημοτικών αρχών.

Το μεγαλύτερο πάρκο της πόλης των Χανίων με τις 4 παραλίες, το δάσος και τους ελεύθερους χώρους ήταν αποτέλεσμα μιας μεγάλης κινητοποίησης των πολιτών που με τις 11.500 υπογραφές τους πέτυχαν να αλλάξουν τις ειλημμένες από το 1999 αποφάσεις για ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση της παραλίας. Κομμάτι αυτού του κινήματος ήμασταν κι εμείς, κι αισθανόμαστε (όπως και το 1999) την ανάγκη να μιλήσουμε για τη μελέτη για το μέλλον της περιοχής:

·      Η ίδια η εκπόνηση της μελέτης είναι ένα σημαντικό νέο κι ελπίζουμε αλλαγή πολιτικής υπέρ της φροντίδας της περιοχής.

·      Η πρόβλεψη δημιουργίας ποδηλατοδρόμων και πεζοδρομίων καθώς και απαγόρευσης κυκλοφορίας ΙΧ σε τμήμα της θα είναι αναμφίβολα μια θετική ενέργεια υπέρ των πεζών, των ποδηλατών κι όσων θέλουν να περπατήσουν ή να αθληθούν εκεί ελεύθερα χωρίς το φόβο των ΙΧ.

·      Η δημιουργία ποδηλατοδρόμων στους Αγίους Αποστόλους πρέπει να συνδυαστεί με δίκτυο ποδηλατοδρόμων στα Χανιά, και με ποδηλατόδρομο που θα συνδέει τη Νέα Χώρα με τους Αγίους Αποστόλους.

·      Η δημιουργία ανοιχτού θεάτρου είναι κάτι που χρειάζεται. Όμως θα πρέπει να μη γίνει σε βάρος του πρασίνου, να γίνει χωρίς να κοπούν δέντρα. Πρέπει επίσης να υπάρξει πρόβλεψη συχνών δρομολογίων μικρών λεωφορείων, ιδιαίτερα για μέρες που θα υπάρχουν συναυλίες ή θεατρικές παραστάσεις, για να μη θυσιαστεί χώρος πρασίνου για τη δημιουργία πάρκινγκ και για να αποφύγουμε ατέλειωτα μποτιλιαρίσματα.

·      Η φροντίδα για την ανακατασκευή των κτηρίων των Παλιών Παιδικών Εξοχών είναι κάτι που είχαμε προτείνει ήδη από τις ημέρες της μεγάλης εκστρατείας της Επιτροπής Αγώνα Ενάντια στο Ξεπούλημα των Αγίων Αποστόλων. Χαιρόμαστε που φαίνεται επιτέλους να προχωράει. Πρέπει όμως να διασφαλιστεί ότι δε θα επιτρέπεται με αυτή την αφορμή η κυκλοφορία ΙΧ και μηχανών στα ακρωτήρια και το δάσος..

·      Όμως ο χώρος των Παιδικών Εξοχών έχει ένα ιδιαίτερο ιστορικό βάρος για τη νεότερη Ιστορία της πόλης, με τη δημιουργία εκεί στη δεκαετία του 1930 του μεγάλου κεντρικού κτηρίου για τη φιλοξενία φτωχών παιδιών για κατασκήνωση τα καλοκαίρια, με πρωτοβουλία φωτισμένων δασκάλων όπως ο Μάνος Μασούρης, τον οποίο αργότερα στην Κατοχή εκτέλεσαν οι Ναζί για τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση. Η πόλη οφείλει να τιμήσει τη μνήμη του Μάνου Μασούρη και μια μόνιμη έκθεση φωτογραφιών θα πρέπει να θυμίζει την Ιστορία της περιοχής..

·      Η όποια νέα χρήση του κτηρίου των Παλιών Παιδικών Εξοχών δεν μπορεί να μην περιλαμβάνει τα παιδιά, αφού «γι ’αυτά όλα γίνηκαν, σε αυτά ανήκουν», όπως έγραφε στο Ημερολόγιό του ο Μάνος Μασούρης, την πρώτη ημέρα της λειτουργίας των Παιδικών Εξοχών, μετά από μεγάλο αγώνα για συγκέντρωση χρημάτων και μαζική δενδροφύτευση της περιοχής.

·      Γι’ αυτό είναι αναγκαία η λειτουργία εκεί ενός Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, κάτι που θα συμβάλλει τόσο στην περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών όσο και στην καθημερινή παρουσία εκπαιδευτικών και μαθητών στο χώρο, ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο που λειτουργούν τα σχολεία.

·      Η πρόταση αυτή δεν έρχεται σε αντίθεση αλλά αντίθετα συμπληρώνει την πρόταση λειτουργίας εκεί Αίθουσας Πολλαπλών Χρήσεων για πολιτιστικές χρήσεις. Θα εξασφαλίσει μάλιστα μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό για το χώρο και χρηματοδότηση κρατική και ευρωπαϊκή για τη λειτουργία του. Παράλληλα, το καλοκαίρι και στις σχολικές διακοπές ο χώρος θα είναι διαθέσιμος για πολιτιστική χρήση.

STOP στην ανεξέλεγκτη καύση πλαστικών

Φωτιά εκδηλώθηκε χθες στην περιοχή των Φαλασάρνων, στο δημοτικό χώρο εναπόθεσης πλαστικών απορριμμάτων προς ανακύκλωση, το πρωί της Κυριακής. Η αιτία τα φωτιάς παραμένει μέχρι στιγμής άγνωστη.

H φωτιά αυτή εντάσσεται σε μια μακρά αλυσίδα ανάλογων φαινομένων σε όλη τη χώρα, όπως  η καταστροφική πυρκαγιά σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών στη Μεταμόρφωση Αττικής, η πυρκαγιά τον Οκτώβρη του 2019 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στη Θεσσαλονίκη και άλλο παρόμοιο κέντρο τον Απρίλιο του 2019, το Δεκέμβρη στην Πάτρα, τον Γενάρη σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών στην Κόρινθο, τον Μάρτιο στη Λάρισα, τον Απρίλιο στο Μενίδι, τον Μάιο στον Ασπρόπυργο, την Εύβοια και τη Μάνδρα και τώρα στο νομό Χανίων!  Τα αποτελέσματα της έρευνας της Πυροσβεστικής όσον αφορά τις πυρκαγιές αυτές δεν έχουν γνωστοποιηθεί, αλλά δεν υπήρξε και κανένα επιπλέον μέτρο ή τρόπος αντιμετώπισης από τις κυβερνήσεις.

Να σημειωθεί επίσης ότι μετά την κακοκαιρία του 2019 που έπληξε τα Χανιά, παρατηρήθηκε ότι πολλοί πολίτες ,προχώρησαν σε ανεξέλεγκτη καύση απορριμμάτων που συσσωρεύτηκαν σε παραλίες και υπαίθριους χώρους. Ακόμα και τώρα γίνεται αυτό το περιβαλλοντικό έγκλημα, καθώς η έντονη  μυρωδιά της καύσης των πλαστικών προδίδει την παράνομη αυτή πράξη, της οποίας συχνά γινόμαστε μάρτυρες.

Η διαχείριση των απορριμμάτων ήταν από παλιά ένα καλά οργανωμένο και κερδοφόρο πεδίο, τα κέρδη του οποίου διεκδικούν ιδιωτικές εταιρείες αλλά κι εγκληματικές οργανώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η Καμόρα, η μαφία της Νάπολης η οποία αποκόμιζε τεράστια κέρδη από τη διαχείριση απορριμμάτων, μέσω ταφής, παράνομης απόρριψης σε φυσικά οικοσυστήματα και καύση απορριμμάτων, καθώς και τοξικών και ραδιενεργών αποβλήτων εγχώρια αλλά και εισαγωγής. Μετά την απαγόρευση της Κίνας το 2018 για εισαγωγή απορριμμάτων προς ανακύκλωση, οι χώρες της Δυτικής  Ευρώπης καλούνται να βρουν λύση στο θέμα της διαχείρισης των σκουπιδιών τους και δυστυχώς δεν το έχουν καταφέρει με επιτυχία.

Σήμερα είναι ευρέως γνωστό ότι η καύση των πλαστικών αποτελεί περιβαλλοντικό έγκλημα. Κατά την καύση πλαστικών παράγονται εξαιρετικά επικίνδυνες ουσίες, όπως οι διοξίνες (οι οποίες είναι από τις πιο δολοφονικές ουσίες στον πλανήτη), τα φουράνια, οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, τα βαρέα μέταλλα και τα μικροσωματίδια PM 10 και PM 2,5. Έτσι, ρυπαίνεται η ατμόσφαιρα και μετά το έδαφος, τα φυτά, τα νερά και τα τρόφιμα και κατ’επέκταση, μέσω της τροφικής αλυσίδας  οι υπόλοιποι ζωικοί οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου φυσικά και του ανθρώπου. Το αποτέλεσμα είναι η μείωση της ποιότητας ζωής λόγω ατμοσφαιρικού νέφους και οι αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως  η αύξηση καρκίνων και θανάτων. Οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση στο οικοσύστημα προκαλεί αλλαγή στην ολική ισορροπία, γι’ αυτό  ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε μέρος μια ευρύτερης αλυσίδας που όλα τα μέλη της χρειάζεται να συνεργάζονται αρμονικά.

Με αφορμή λοιπόν το χθεσινό γεγονός, η Οικολογική πρωτοβουλία Χανίων αντιτάσσεται σε τέτοια φαινόμενα και  καλεί τους πολίτες να ευαισθητοποιηθούν σε αυτό το κρίσιμο ζήτημα  και φυσικά τους αρμόδιους φορείς να αναλάβουν ευθύνη και να μην αφήσουν να επαναληφθούν παρόμοια περιστατικά, που θέτουν την υγεία όλων και το περιβάλλον σε κίνδυνο. Είναι επιτακτικό, να ασκηθεί η κατάλληλη πίεση ,ώστε  να δοθεί προτεραιότητα στην πρόληψη της επιβάρυνσης της  ατμόσφαιρας, άρα και της υγείας των πολιτών και να αυξηθεί το πράσινο και τα δέντρα, που απορροφούν τα μικροσωματίδια, ώστε να αντιμετωπιστεί το ήδη υπάρχον πρόβλημα.

                Εξίσου σημαντικό, είναι να προχωρήσουμε σε εκσυγχρονισμό της ανακύκλωσης ,με συνεργασία με τους πολίτες και σε ενίσχυση των διαδικασιών  ανακύκλωσης, διαλογής στην πηγή, κομποστοποίησης, επαναχρησιμοποίησης κ.λπ.

Τέλος , η κοινωνία πρέπει να στραφεί σε πιο αειφόρες, καθαρές μεθόδους επεξεργασίας των πλαστικών, αλλά και σε μείωση χρήσης τους (ιδιαίτερα των πλαστικών μιας χρήσης που καταργούνται από το 2021 με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου), φυσικά μέσω παρεμβάσεων στην παραγωγή από τις εκάστοτε βιομηχανίες, καθώς και υιοθέτηση χρήσης νέων πιο αειφόρων  υλικών.

Ανοσιούργημα στην Ακρόπολη

Μια ανόσια πράξη συντελέστηκε στην Ακρόπολη με το τσιμέντωμα τμήματος του ιερού βράχου με το πρόσχημα της δημιουργίας διαδρόμου για την πρόσβαση ατόμων με ειδικές ανάγκες (καροτσάκια). Κι αυτό ενώ υπάρχουν άλλες λύσεις που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την πρόσβαση των ατόμων με ειδικές ανάγκες όπως π.χ. ένας γυάλινος διάδρομος πάνω από τα αρχαία που θα επέτρεπε κιόλας να βλέπουν τα αρχαία ερείπια από κάτω κι όχι να τα μπαζώνουν και να τα τσιμεντώνουν.

Και δε χρειαζόταν να πάνε μακριά για να δουν αυτή τη λύση: Μια βόλτα λίγο παρακάτω, στο Μουσείο της Ακρόπολης, θα έβλεπαν ότι για μπεις από την κεντρική είσοδο, περνάς πάνω από γυάλινο πάτωμα κι από κάτω βλέπεις άθικτα τα αρχαία, τα οποία παραμένουν έτσι όχι μόνο στην διάθεση των επισκεπτών να τα βλέπουν αλλά και στη διάθεση της Αρχαιολογίας για συνέχιση των ανασκαφών.

Κι αν δεν τους αρκεί το Μουσείο της Ακρόπολης, ας έρχονταν εδώ στα Χανιά, στον Άγιο Ρόκκο στην Παλιά Πόλη των Χανίων, όπου τμήμα του πατώματος είναι γυάλινο και βλέπεις από κάτω τα αρχαία. Η ίδια πρακτική ακολουθήθηκε και σε παλιό τζαμί (σήμερα κατάστημα) στην Παλιά Πόλη των Χανίων, όπου κάτω από το γυάλινο πάτωμα βλέπεις κενούς πλέον χριστιανικούς τάφους που έχει αναδείξει η αρχαιολογική έρευνα.

Το ανοσιούργημα που συντελέστηκε στην Ακρόπολη δείχνει την έλλειψη ευαισθησίας και τις τεράστιες ευθύνες της ηγεσίας του υπουργείου Πολιτισμού και της κυβέρνησης που θα έπρεπε να έχουν διασφαλίσει τόσο στη μελέτη όσο και στην εφαρμογή λύσεις που δε θα περιλάμβαναν τσιμέντωμα του ιερού βράχου της Ακρόπολης.

Και δυστυχώς έρχονται να προστεθούν σε ανάλογες ενέργειες που δείχνουν την έλλειψη ευαισθησίας της κυβέρνησης για την πολιτιστική κληρονομιά και τα μνημεία:

·        Την προσπάθεια απομάκρυνσης των αρχαίων ευρημάτων από το σταθμό Βενιζέλου στο υπό κατασκευή Μετρό της Θεσσαλονίκης, ενώ θα μπορούσαν να διατηρηθούν στο χώρο όπως έχει γίνει αλλού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

·         Την επιχείρηση δημιουργίας ξενοδοχείου και ιδιωτικοποίησης του Λόφου Καστέλι των Χανίων, με παράλληλη απαγόρευση πρόσβασης των πολιτών στην πλατεία που έχει μπει σε εφαρμογή μετά την εκκένωση της κατάληψης Ρόζα Νέρα. Η θέα του Ενετικού Λιμανιού από την Ακρόπολη των Χανίων έχει απαγορευτεί με τις ενέργειες του Πολυτεχνείου και της κυβέρνησης για τους Χανιώτες και τους επισκέπτες της πόλης. Στο μέλλον, αυτή η θέα θα χρεώνεται ακριβά και θα είναι αποκλειστικά για τους πελάτες του ξενοδοχείου, εάν περάσουν τα σχέδια Πολυτεχνείου και κυβέρνησης.

Επειδή λοιπόν κυβέρνηση κι ιθύνοντες επιδεικνύουν καθημερινά την έλλειψη ευαισθησίας τους για την πολιτιστική κληρονομιά και τα μνημεία, μένει πλέον στους ίδιους τους πολίτες να υπερασπιστούν και να προστατέψουν τα μνημεία, την πολιτιστική κληρονομιά και τους ελεύθερους χώρους από την εμπορευματοποίηση και την τσιμεντοποίηση.

 

Τακτική Γενική Συνέλευση στις 15 Νοεμβρίου 2020

 Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων, με βάση το Καταστατικό της ως μη κερδοσκοπικό σωματείο, διενεργεί κάθε χρόνο, Τακτική Γενική Συνέλευση απολογισμού και εκλογής νέου Διοικητικού Συμβουλίου.

Το απερχόμενο Διοικητικό Συμβούλιο καλεί λοιπόν στην Τακτική Γενική Συνέλευση για απολογισμό και εκλογή νέου Διοικητικού Συμβουλίου την Κυριακή 15 Νοεμβρίου 2020, στις 7 το απόγευμα. Ο χώρος θα ανακοινωθεί με επόμενη ανακοίνωση.

Καλούμε τα μέλη της Οικολογικής Πρωτοβουλίας να ανανεώσουν την εγγραφή τους και τους φίλους που θέλουν να βρεθούν μαζί μας σε οικολογικές δράσεις να εγγραφούν στην Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων.

Η εγγραφή γίνεται συμπληρώνοντας τα στοιχεία σας στην ηλεκτρονική φόρμα εδώ.Για την ολοκλήρωση της εγγραφής θα πρέπει να γίνει κατάθεση συνδρομής 10 ευρώ στο λογαριασμό της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων στην Τράπεζα Χανίων GR61 0690 0010 0000 0019 4338 001.

Αποχαιρετισμός στο Βαγγέλη Κατσανεβάκη

Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων με θλίψη αποχαιρετά ένα από τα ιδρυτικά της στελέχη, τον αρχιτέκτονα Βαγγέλη Κατσανεβάκη που πρωταγωνίστησε σε μεγάλες οικολογικές μάχες, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, αφήνοντας το στίγμα του και αγωνιστική κληρονομιά στην πόλη και τη χώρα μας για την προστασία του περιβάλλοντος αλλά και για την αναγκαιότητα της πολιτικής εκπροσώπησης του οικολογικού κινήματος τόσο σε τοπικό όσο και εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια στην Ιταλία στη δεκαετία του 1970 συμμετείχε ενεργά στο φοιτητικό κίνημα και συχνά μας μετέφερε τις εμπειρίες του από τις ημέρες εκείνες.

Αργότερα, τη δεκαετία του 1980 πρωταγωνίστησε στο ξεκίνημα του οικολογικού κινήματος στα Χανιά και στην ίδρυση της Οικολογικής Παρέμβασης αρχικά και της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων αργότερα. Η πρώτη μεγάλη μάχη που έδωσε τότε η Οικολογική Πρωτοβουλία με τη δική του συμμετοχή ήταν αυτή της κατάργησης του αίσχους του Κουρουπητού όπου η ανεξέλεγκτη απόρριψη των απορριμμάτων οδηγούσε στην αυτοανάφλεξη και καύση των σκουπιδιών παράγοντας καρκινογόνες διοξίνες. Ήδη από τότε η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων πρότεινε την ανακύκλωση ως λύση και ξεκίνησε η ίδια να την εφαρμόζει συλλέγοντας χαρτί κι αποθηκεύοντάς το στα τότε γραφεία της στην πλατεία Χορτατσών μέχρι να σταλεί για ανακύκλωση.

Στη δεκαετία του 1990, ήδη από το ξεκίνημά της, ο Βαγγέλης Κατσανεβάκης πρωτοστάτησε στην υιοθέτηση της ανακύκλωσης από το Δήμο Χανίων, στην ίδρυση της Διαδημοτικής Επιχείρησης Στερεών Απορριμμάτων και στον πρώτο σχεδιασμό μιας οικολογικής διαχείρισης των απορριμμάτων με βάση την ανακύκλωση και την ενημέρωση των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων μέσα από επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης των σχολείων, τα οποία φρόντισε να χρηματοδοτηθούν από το Δήμο και τη ΔΕΔΙΣΑ στο σύντομο διάστημα που βρέθηκε στη ΔΕΔΙΣΑ σε θέση ευθύνης στο ξεκίνημά της. Δυστυχώς πολιτικά παιχνίδια τον απομάκρυναν από τη ΔΕΔΙΣΑ.

Παραμένοντας πάντα ενεργός πολίτης και στέλεχος της Οικολογικής Πρωτοβουλίας συμμετείχε στις μεγάλες εκστρατείες προστασίας του περιβάλλοντος στα Χανιά που ακολούθησαν στις δεκαετίες του 1990 και 2000 για την προστασία της Γαυδοπούλας από την ισοπέδωση για τη δημιουργία σταθμού μεταφόρτωσης κοντέινερ με άγνωστο περιεχόμενο αλλά και για την προστασία της δημόσιας έκτασης των Αγίων Αποστόλων δίπλα στα Χανιά από την ιδιωτικοποίηση και τσιμεντοποίηση. Κι οι δυο μεγάλες αυτές υποθέσεις κερδήθηκαν μετά από μεγάλες κινητοποιήσεις και χιλιάδες υπογραφές που μαζέψαμε μαζί. Είχε μαζί με μας τη χαρά ο Βαγγέλης να δει το 2014, μετά από 15 χρόνια εκστρατείας, να δει τη δημόσια έκταση με το δάσος και τις τέσσερις παραλίες των Αγίων Αποστόλων να παραχωρούνται στο Δήμο Χανίων, και μάλιστα εν μέσω οικονομικής κρίσης κι ενώ οι κυβερνήσεις ιδιωτικοποιούσαν τα πάντα! Έτσι σώθηκε το δάσος, η ελεύθερη πρόσβαση στις παραλίες μας και το οξυγόνο που αναπνέουμε στα Χανιά με τη δική του συμβολή.

Ο Βαγγέλης Κατσανεβάκης πίστευε ακράδαντα στην αναγκαιότητα της πολιτικής οικολογίας και συμμετείχε έτσι σε όλες τις προσπάθειες πολιτικής εκπροσώπησης του οικολογικού κινήματος στους θεσμούς από τη δεκαετία του 1980: Συμμετείχε ως ιδρυτικό στέλεχος στους Οικολόγους Εναλλακτικούς τη δεκαετία του 1980, στην Πολιτική Οικολογία και την Πράσινη Πολιτική τη δεκαετία του 1990, στους Οικολόγους Πράσινους τη δεκαετία του 2000. Υπήρξε υποψήφιος στις εθνικές εκλογές και τις ευρωεκλογές των Οικολόγων Εναλλακτικών και των Οικολόγων Πράσινων και στις τοπικές εκλογές ως συνεργαζόμενος σε μια προσπάθεια να μεταφέρει τις οικολογικές ιδέες σε τοπικό θεσμικό επίπεδο.

Για μας ο Βαγγέλης θα είναι πάντα μαζί μας, δίπλα μας στους αγώνες που θα έρθουν., Για την πόλη και τον τόπο αφήνει κληρονομιά την ανακύκλωση και τις οικολογικές ιδέες που έχουν πλέον ριζώσει εδώ χάρη και στις δικές του προσπάθειες κι αγώνες.

Όχι στην ξενοδοχοποίηση - ιδιωτικοποίηση του Λόφου Καστέλι

 

Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων συμμετείχε στη μεγάλη σύσκεψη πολιτών και φορέων που έγινε στο Πάρκο Ειρήνης και Φιλίας των Λαών τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2020 ενάντια στην ξενοδοχοποίηση – ιδιωτικοποίηση του Λόφου Καστέλι των Χανίων.

Η μαζική συμμετοχή πολιτών και φορέων δείχνει τη σφοδρή αντίθεση που υπάρχει ενάντια στη στέρηση της ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών σε ελεύθερους και δημόσιους χώρους όπως ο Λόφος Καστέλι. Στα Χανιά τα προηγούμενα χρόνια δόθηκαν και με τη δική μας συμμετοχή μεγάλες μάχες για την προστασία του πρασίνου και των ελεύθερων και δημόσιων χώρων όπως οι 4 παραλίες, το δασάκι που περιλαμβάνονται στη δημόσια έκταση 584 στρεμμάτων των Αγίων Αποστόλων. Καταφέραμε με πολύχρονη εκστρατεία και 11.500 υπογραφές να αποτρέψουμε την τσιμεντοποίηση και ιδιωτικοποίηση της περιοχής και μάλιστα εν μέσω οικονομικής κρίσης και ιδιωτικοποιήσεων. Πετύχαμε έτσι να έχει η πόλη ένα πνεύμονα πρασίνου και αναψυχής δημόσιο και ελεύθερο για όλους, χωρίς τσιμέντα, αποκλεισμούς και εισιτήρια στις παραλίες που σχεδίαζαν.

Ο αποκλεισμός των πολιτών από ελεύθερους και δημόσιους χώρους είναι στην πραγματικότητα αποκλεισμός τους από τη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Οι ελεύθεροι δημόσιοι χώροι προάγουν την επικοινωνία, το διάλογο, την ελεύθερη έκφραση και δημιουργία των πολιτών. Κάθε περιορισμός τους (ιδιωτικοποίηση- εμπορευματοποίηση) είναι περιορισμός της δημοκρατίας, της συμμετοχής και των δικαιωμάτων των πολιτών.

Τονίζουμε ότι υπάρχει, μέσα από το δημόσιο διάλογο που αναπτύχθηκε το τελευταίο διάστημα, μια ευρύτατη δημόσια σύγκλιση πολιτών και φορέων των Χανίων σε 5 σημεία για το Λόφο Καστέλι:

1.    Όχι στην ξενοδοχοποίηση των μνημείων και της πλατείας του Λόφου Καστελιού.

2.    Όχι στην ιδιωτικοποίηση του χώρου.

3. Διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα και της ελεύθερης πρόσβασης πολιτών και επισκεπτών στο Λόφο Καστέλι χωρίς εισιτήρια.

4.  Δημόσια χρήση του χώρου για εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς σκοπούς και για τις ανάγκες της νεολαίας και των φοιτητών.

5. Συμμετοχή των πολιτών στη διαχείριση του δημόσιου χώρου μέσα από Συνέλευση, μαθαίνοντας από το παράδειγμα που έδωσε τα προηγούμενα 16 χρόνια η κατάληψη Ρόζα Νέρα που έχει καταγραφεί πλέον στην Ιστορία της πόλης, ότι μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική διαχείριση του δημόσιου ελεύθερου χώρου, με την ενεργό συμμετοχή των πολιτών μέσα από συνελεύσεις που θα αποφασίζουν για το χώρο.

Με βάση τους παραπάνω 5 άξονες, η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων χαιρετίζει και υποστηρίζει κάθε πρωτοβουλία πολιτών και προσπάθεια συσπείρωσης που συμβάλλει σε αυτούς τους στόχους.

Φουρόγατος Οκτωβρίου 2020

 Κυκλοφορεί ο νέος "Φουρόγατος", τεύχος Οκτωβρίου 2020, τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε εδώ σε μορφή εικόνων (jpeg).

Μπορείτε ακόμη να "κατεβάσετε" το τεύχος σε μορφή PDF όπου είναι ενεργές και οι υπερσυνδέσεις (links), από εδώ.

Χάρτης δράσεων Παγκόσμιας Ημέρας Δράσης για το Κλίμα

Παγκόσμια Ημέρα Δράσης για την Κλιματική Κρίση

CLIMATE ACTION DAY SEP 25 from ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΧΑΝΙΩΝ on Vimeo.

ΟΧΙ ΣΕ ΕΝΑ ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΟΛΗ ΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

 Να στηριχθεί η ΔΕΔΙΣΑ κι η Ανακύκλωση στα Χανιά:

Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων καλεί την Περιφέρεια Κρήτης να αντιδράσει άμεσα στην πρόταση της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος και στα σχέδια για ένα και μοναδικό Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων σε κάθε Περιφέρεια. Κάτι τέτοιο θα οδηγήσει στη διάλυση της ΔΕΔΙΣΑ στα Χανιά και σε πολλά βήματα πίσω (δεκαετίες) τη διαχείριση των απορριμμάτων στα Χανιά.

Η προθεσμία για να αντιδράσει η Περιφέρεια είναι μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου και θα έπρεπε ήδη να έχει κινηθεί ενάντια στα καταστροφικά αυτά σχέδια, τα οποία συνδέονται με την προώθηση από την κυβέρνηση εργοστασίου καύσης απορριμμάτων και στην Περιφέρεια Κρήτης, κόντρα στις αποφάσεις της Περιφέρειάς μας για διαχείριση των απορριμμάτων με βάση τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση.

Η προώθηση της καύσης απορριμμάτων θα είναι επικίνδυνη για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία, καθώς μεγάλο τμήμα των απορριμμάτων περιέχει πλαστικά, τα οποία όταν καίγονται, απελευθερώνουν καρκινογόνες διοξίνες στην ατμόσφαιρα. Όσο κι αν επικαλούνται τις «σύγχρονες προδιαγραφές» οι υποστηρικτές της υποτιθέμενης «λύσης» αυτής, κι οι πέτρες ακόμη γνωρίζουν πού έχουν γραμμένες τις διάφορες προδιαγραφές και κανονισμούς τα μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα, που ετοιμάζονται να αναλάβουν το έργο αυτό. Κι ακόμη, ποιοι (ανύπαρκτοι) κρατικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί θα τους ελέγχουν; Ποια εργαστήρια θα μετράνε την ποιότητα της ατμόσφαιρας εκεί που θα είναι το εργοστάσιο; Πώς θα διασφαλίσουν ότι δεν θα καίγονται εκεί και πλαστικά, όταν ακόμη κι η ΔΕΔΙΣΑ, με δεκαετίες εμπειρίας κάνει αγώνα για να βγάλει όλα τα πλαστικά από το κομπόστ που παράγει, καθώς είναι πολύ δύσκολο να αφαιρεθούν πλαστικά καλαμάκια και μπατονέτες; Κι αν δυσκολεύεται να αφαιρέσει όλα τα πλαστικά η ΔΕΔΙΣΑ, θα το κάνει η υπόλοιπη Κρήτη, που τώρα μόλις κάνει τα πρώτα της βήματα στη διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών; Να προσθέσουμε δε ότι η καύση απορριμμάτων αφήνει τοξικά κατάλοιπα τα οποία θα πρέπει να πληρώνουμε για την ασφαλή διαχείρισή τους (πχ θάψιμο σε ορυχεία αλατιού στη Γερμανία).

Η διαχείριση των απορριμμάτων στα Χανιά έφτασε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα (53% ανακύκλωση και παραγωγή κομπόστ από τα οργανικά απορρίμματα), μέσα από μια επίπονη διαδικασία δεκαετιών. Οι παλιότεροι θυμούνται το αίσχος του Κουρουπητού, της χαράδρας όπου τα σκουπίδια ρίχνονταν και αυτοαναφλέγονταν ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα κινδύνους για την υγεία όλων μας που έφτασε να οδηγήσει στη διεθνή καταδίκη της χώρας μας και στην επιβολή προστίμων. Έχουμε πληρώσει ακριβά ως Χανιά την πορεία μας στη δημιουργία της ΔΕΔΙΣΑ, για να φτάσουμε σήμερα στη διαχείριση των απορριμμάτων στην Περιφερειακή Ενότητα Χανίων με βάση τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και κομποστοποίηση. Αυτή η διαχείριση απορριμμάτων που γίνεται σήμερα στα Χανιά, που στην Παλιά Πόλη έχει προχωρήσει στην ανακύκλωση στην πηγή πόρτα – πόρτα, αποτελεί πλέον πανελλαδικό παράδειγμα και πρωτοπορία για τα δεδομένα της χώρας μας.

Φυσικά και απομένουν ακόμη πολλά να γίνουν για τη διαχείριση των απορριμμάτων στα Χανιά. Αυτό που σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να γίνει είναι να επιστρέψουμε δεκαετίες πίσω, στη λογική «τα σκουπίδια δε μας νοιάζουν, ας παράγονται όσα να ‘ναι, θα τα στέλνουμε κάπου μακριά (σε κάποια κορόιδα) να εξαφανίζονται μαγικά χάρη στην τεχνολογία». Τα σκουπίδια δεν εξαφανίζονται μαγικά, όλα κάπου πηγαίνουν στη φύση, στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα (στο νερό που πίνουμε), στο χώμα (που καλλιεργούμε και μας δίνει τροφή), στον αέρα όταν καίγονται (που αναπνέουμε). Ας μη γυρίσουμε πίσω στα παλιά μας λάθη.

 

Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων

Όχι στην ιδιωτικοποίηση του Λόφου Καστέλι

 

Η αστυνομική επέμβαση του Σαββάτου για εκκένωση της κατάληψης στο Καστέλι στην πραγματικότητα κατάργησε το μοναδικό κέντρο νεότητας της πόλης μας με πλούσιο πολιτιστικό έργο δεκαέξι χρόνων και σημαντική προσφορά στα κινήματα κοινωνικής και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης.

Θα επιτρέψουμε στο χώρο αυτό, στην καρδιά των Χανίων, στην ελεύθερη κορυφή του λόφου Καστέλι, στο αρχαιότερο κομμάτι μιας πόλης κατοικημένης συνεχώς εδώ και 5.500 χρόνια, να πουλήσουνε την ιστορία μας μαζί με τις προσδοκίες των δωρητών που παρεχώρησαν τα κτίρια αυτά στο Πολυτεχνείο Κρήτης και όλων αυτών που επί δεκαέξι χρόνια τα συντηρούσαν προσφέροντας πολιτισμό, και χώρο ελεύθερης σκέψης; Θα επιτρέψουμε να πραγματοποιηθούν τα σχέδια που απεργάζονται να ιδιωτικοποιήσουν τον χώρο αυτόν και να μετατρέψουν το κτίριο της κατάληψης Ρόζα Νέρα το κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο της 5ης Μεραρχίας σε Boutique Hotel, μόνο για λίγους κι εκλεκτούς, όσους θα έχουν να πληρώνουν την πανάκριβη διαμονή; Θα αποκλειστεί η πρόσβαση των Χανιωτών και των επισκεπτών στην πλατεία μπροστά από τη Μεραρχία και η θέα της πόλης από ψηλά θα γίνει πλέον προνόμιο μόνο των πελατών του ξενοδοχείου;

Ένα από τα επιχειρήματα για την εκποίηση – ξενοδοχοποίηση των τριών ιστορικών κτηρίων στο Λόφο Καστέλι είναι οι ανάγκες του Πολυτεχνείου για χρήματα, μιας και η κρατική επιχορήγηση στα Πανεπιστήμια έχει μειωθεί κατακόρυφα. Εδώ βέβαια έχουν τις ευθύνες τους οι προηγούμενες και η παρούσα κυβέρνηση που θα μπορούσε να δώσει λύση αυξάνοντας την επιχορήγηση προς τα ΑΕΙ. Πέρα όμως από αυτό, η λειτουργία ενός Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου (όπως προτείναμε από το 2017) σε ένα και μόνο από τα κτήρια (πχ την Παλιά Πρυτανεία) θα μπορούσε να αποφέρει δημόσιες επιχορηγήσεις ίσες ή και περισσότερες από όσα προσφέρει η ιδιωτική εταιρεία για το ξενοδοχείο με την παραχώρηση των τριών ιστορικών κτηρίων.

Σε ολόκληρη την Ευρώπη γίνονται Σεμινάρια (Courses) μικρότερης ή μεγαλύτερης διάρκειας με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Erasmus+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συμμετέχοντες σε αυτά εκπαιδευτικοί, φοιτητές και άλλοι πολίτες επιδοτούνται για την κάλυψη των εισιτηρίων τους για τη χώρα όπου γίνεται το Σεμινάριο, για τα έξοδα διαμονής και διατροφής τους και τέλος, για δίδακτρα, χρήματα που αποδίδονται στον φορέα που οργανώνει το Σεμινάριο. Για κάθε ημέρα Σεμιναρίου δίνονται από το πρόγραμμα Erasmus+ 70 € για κάθε άτομο που συμμετέχει. Τα περισσότερα Σεμινάρια Erasmus+ είναι διάρκειας 5-10 ημερών. Σε ένα συνηθισμένο Σεμινάριο αυτού του είδους συμμετέχουν 10-20 εκπαιδευόμενοι, οι οποίοι είναι εκπαιδευτικοί, φοιτητές ή άλλοι πολίτες, Κάνοντας μια απλή μαθηματική πράξη, σε ένα Σεμινάριο 5 ημερών που συμμετέχουν 20 εκπαιδευόμενοι, τα χρήματα που δίνονται ως δίδακτρα στο φορέα που διοργανώνει το Σεμινάριο είναι 20 εκπαιδευόμενοι Χ 5 ημέρες Χ 70 € την ημέρα = 7.000 €. Δηλαδή για ένα Σεμινάριο 5 ημερών στο οποίο συμμετέχουν 20 άτομα, ο φορέας που το οργανώνει επιδοτείται με 7.000 €, χωρίς καμία άλλη υποχρέωση πέρα από το να κάνει μάθημα σε αυτά τα 20 άτομα, μιας και όλα τα υπόλοιπα έξοδά τους (εισιτήρια, δαπάνες διαμονής και διατροφής κλπ) καλύπτονται από άλλα κονδύλια του προγράμματος Erasmus+ χωρίς επιβάρυνση του φορέα που οργανώνει το Σεμινάριο.

Ένας φορέας με το κύρος ενός Πανεπιστημίου όπως το Πολυτεχνείο Κρήτης θα μπορούσε να οργανώνει 50 τέτοια πενθήμερα Σεμινάρια το χρόνο, συγκεντρώνοντας 350,000 € το χρόνο (50 Σεμινάρια Χ 7.000 € από δίδακτρα για κάθε Σεμινάριο). Θα μπορούσε δηλαδή το Πολυτεχνείο να συγκεντρώνει τα χρήματα που προσφέρει η εταιρεία για να κάνει ξενοδοχεία τα τρία (3) κτήρια, χωρίς να εκχωρηθούν τα τρία κτήρια, απλά και μόνο χρησιμοποιώντας το ίδιο το Πολυτεχνείο το ένα (1) μόνο κτήριο, αυτό της Παλιάς Πρυτανείας, το οποίο είναι σε καλή κατάσταση και δε χρειάζεται επισκευές αλλά απλή συντήρηση. Σε αυτό το κτήριο απλά θα μπορούν να γίνονται 4-5 πενθήμερα Σεμινάρια το μήνα, στο καθένα από τα οποία θα συμμετέχουν έως 20 άτομα, οπότε δε χρειάζονται μεγάλες αίθουσες ή πολλοί χώροι.

Τα πλεονεκτήματα αυτής της πρότασης είναι πιστεύουμε πολλά:

·       Δημιουργείται ένα Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο στο Λόφο Καστέλι.

·       Δεν εκχωρούνται τα τρία (3) ιστορικά κτήρια του Πολυτεχνείου σε ιδιωτική εταιρεία αλλά χρησιμοποιείται μόνο ένα (1) από το ίδιο το Πολυτεχνείο, το κτήριο της Παλιάς Πρυτανείας.

·       Η χρήση του κτηρίου της Παλιάς Πρυτανείας παραμένει εκπαιδευτική, στα πλαίσια του ρόλου που καλείται να διαδραματίσει ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα όπως το Πολυτεχνείο.

·       Με ένα Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο στην Παλιά Πρυτανεία θα διαφημίζονται τα Χανιά και το Πολυτεχνείο σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο.

·       Θα έρχονται για μαθήματα στα Χανιά 1.000 ή και παραπάνω εκπαιδευτικοί και φοιτητές από όλη την Ευρώπη και τον κόσμο, γνωρίζοντας τα Χανιά και προβάλλοντας την πόλη και τη χώρα.

·       Καλύπτονται από τα δίδακτρα (με κονδύλια του προγράμματος Erasmus+) οικονομικές ανάγκες του Πολυτεχνείου, χωρίς να επιβαρύνονται οι ίδιοι οι εκπαιδευόμενοι.

·       Το Πολυτεχνείο διευρύνει τον εκπαιδευτικό – μορφωτικό του ρόλο και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο.

Η πρόταση αυτή δείχνει ότι υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, έτσι ώστε και τα ιστορικά κτήρια να μην εκχωρηθούν σε ιδιώτες, και χρήματα να βρει επιπλέον το Πολυτεχνείο, διευρύνοντας παράλληλα το εκπαιδευτικό του έργο και προβάλλοντας την πόλη και τη χώρα σε όλο τον κόσμο. Το ερώτημα είναι εάν υπάρχει η πολιτική βούληση ή, αν, αντίθετα κάποιοι κινούνται απλά και μόνο στη βάση των νεοφιλελεύθερων ιδεοληψιών τους που βλέπουν τις ιδιωτικοποιήσεις ως μονόδρομο. Αυτός ο μονόδρομος είδαμε πού οδηγεί στη διάρκεια της πανδημίας, όταν όλοι κατέφυγαν στη δημόσια υγεία και τα δημόσια νοσοκομεία.

ΤΑ ΚΛΟΥΒΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ!

Η κατάργηση των κλουβιών με φυλακισμένα ζώα στο Δημοτικό Κήπο Χανίων είναι ένα αίτημα δεκαετιών της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων κι όλων των οικολογικά ευαίσθητων πολιτών. Δεν είναι διασκέδαση να βλέπεις ζώα φυλακισμένα σε κλουβιά, όσο μεγάλα κι αν είναι αυτά. Είναι κακοποίηση, βασανισμός των ζώων. Για τους μικρούς μας φίλους θα θυμίσουμε τη σκηνή από τη δημοφιλή ταινία Happy Feet, όπου ο πρωταγωνιστής πιγκουίνος τρελαίνεται όταν τον φυλακίζουν.

Η εικόνα άγριων ζώων φυλακισμένων σε κλουβιά δίνει λάθος μηνύματα στα παιδιά:

·         Ότι τα ζώα υπάρχουν μόνο για να μας υπηρετούν

·         Ότι ο άνθρωπος έχει δικαίωμα να φυλακίζει ζώα.

·         Ότι μπορούμε ως άνθρωποι να αντλούμε ευχαρίστηση βλέποντας ζώα να υποφέρουν.

·         Ότι ο άνθρωπος είναι ανώτερο είδος και κυρίαρχος της φύσης.

Όλες αυτές οι ιδέες και οι αξίες που εκπροσωπούν είναι που μας οδήγησαν στην άγρια εκμετάλλευση και καταστροφή της φύσης, στην αιχμαλωσία και την εμπορία άγριων ειδών καθώς και στη συνεχιζόμενη εξαφάνιση άγριων ειδών ζώων και τη δραματική μείωση της βιοποικιλότητας.

Από ό,τι φαίνεται, ούτε η συνεχιζόμενη περιπέτειά μας σε παγκόσμιο επίπεδο με τη μετάδοση του κορονοϊού από άγρια ζώα σε ανθρώπους και τους εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους ανθρώπων και την καραντίνα με την οικονομική κρίση που συνεπάγεται, ούτε όλα αυτά αρκούν για να αλλάξουν ιδέες όσοι ακόμη πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι κυρίαρχο είδος στη φύση και πάνω από τους φυσικούς νόμους.

Να θυμίσουμε για άλλη μια φορά, για όσους επιμένουν να το ξεχνάνε, ότι ο κορονοϊός προήλθε κατά πάσα πιθανότητα από υπαίθρια αγορά άγριων ζώων στην Κίνα. Η καταστροφή των τροπικών δασών και η αιχμαλωσία άγριων ειδών ζώων μας φέρνει πιο κοντά σε άγνωστες αρρώστιες.

Τα αγρίμια (κι όχι κρι –κρι), τα αγριοκάτσικα της Κρήτης, μπορεί όποιος θέλει να τα θαυμάσει ακόμα στο φαράγγι της Σαμαριάς, ελεύθερα πάνω στα Λευκά Όρη. Δε χρειάζεται να τα βλέπει φυλακισμένα. Άλλωστε, στο παραδοσιακό τραγούδι της Κρήτης, το «Αγρίμια κι αγριμάκια μου», τα αγρίμια είναι ελεύθερα («γκρεμνά είν’ εμάς οι τόποι μας» λέει το τραγούδι) και ταυτόχρονα σύμβολο ελευθερίας για τους ανθρώπους. Πώς μπορούμε να κρατάμε φυλακισμένο ένα αιώνιο σύμβολο ελευθερίας για τους κατοίκους της Κρήτης;

Στο Δημοτικό Κήπο, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης που έχει δημιουργήσει ο Δήμος, θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο πληροφόρησης για τα αγρίμια και τη φύση της Κρήτης, με διαδραστικά παιχνίδια, βίντεο και ενημερωτικές δράσεις.

Η εποχή της κλιματικής κρίσης μας καλεί να αντιμετωπίσουμε τη φύση με διαφορετικό τρόπο από ό,τι κάναμε μέχρι τώρα. Ας φύγουν τα κλουβιά κι ας κυριαρχήσει το πράσινο (κι όχι νέα τσιμέντα) στο Δημοτικό Κήπο.

Κάτω από την άσφαλτο είναι η παραλία, κάτω από τα κτήρια κοιμούνται οι σπόροι…

Στην πόλη μας την κατοικημένη ασταμάτητα εδώ και 5.500 χρόνια ισχύουν τα παραπάνω μηνύματα του περίφημου Μάη του ’68, όπως επίσης ισχύει ότι κάτω από τα δέντρα και τα σπίτια υπάρχουν μνημεία, μαρτυρίες άλλων μυθικών εποχών και διαφορετικών πολιτισμών.
Yπάρχουν επίσης μπαζωμένα ρέματα και κοίτες ποταμών. Μπαζωμένοι υγροβιότοποι και κτισμένοι και ασφαλτοστρωμένοι κήποι σαν τους κήπους του κάμπου των Χανίων που έτρεφαν ασταμάτητα στον παρελθόντα χρόνο τους κατοίκους αυτής της πόλης.

Είναι αλήθεια ότι στο τοπίο ο θεατής μπορεί να διαβάσει πολλά για τη ζωή των ανθρώπων που κατοικούν έναν τόπο, για το παρελθόν, το παρόν τους, ακόμα και να μαντέψει κατά κάποιον τρόπο τις κατευθυντήριες γραμμές που προδιαγράφουν ένα κάποιο απώτερο μέλλον.

ΚΟΥΜ – ΚΑΠΙ
Στην περιοχή του Κουμ-Καπί έχουν ήδη θυσιαστεί στην πάροδο του χρόνου, η πόρτα της Αμμου και οι αμμοθίνες, τα αυτοφυή αρμυρίκια, οι αμμόλοφοι της παραλίας όπου κατοικούσαν για εκατοντάδες χρόνια σε καλύβες οι Χαλικούτες.
Οι Χαλικούτες ήταν απόγονοι σκλάβων. Άνθρωποι ταπεινοί δεν άφησαν πίσω τους μνημεία, παλάτια και πυριτιδαποθήκες. Αφρικάνοι ξεχασμένοι εκεί από την εποχή των πειρατών άφησαν μόνο τον ιδρώτα του μόχθου τους πάνω στα μνημεία της πόλης ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΠΟΗΧΟ Της ΜΟΥΣΙΚΗΣ τους στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της.
Κανένα μνημείο λοιπόν για τους Χαλικούτες, τίποτα δεν υπάρχει ώστε να θυμίζει το πέρασμα τους από αυτόν τον τόπο. Μόνο η συλλογική μνήμη των Χανιωτών θυμάται ακόμα τον τελευταίο τους, τον αγαπημένο της πόλη μας Σαλή, εν ζωή, κάτοικο του Κολόμπου. Ίσως όμως ακόμα και αυτοί να μας άφησαν κάποια μυστήρια σημάδια χωμένα βαθιά μέσα στην σκεπασμένη άμμο ανάμεσα στους κοιμισμένους σπόρους που κείτονται κάτω από τα τσιμέντα, την άσφαλτο, τα τραπεζοκαθίσματα των καφενείων και κάποιους καχεκτικούς φοίνικες στη μπαζωμένη παραλία του Κουμ-Καπί. Ίσως λοιπόν αυτά τα ίχνη να προβληματίσουν κάποτε τους αρχαιολόγους του μέλλοντος

ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥ
Η ίδια αυτή συλλογική μνήμη αιφνιδιάστηκε δυσάρεστα όταν ξαφνικά αντίκρισε από την αγαπημένη βόλτα των Χανιωτών, την “παραλία” του Κουμ Καπί, το τείχος της Πύλης της Άμμου φαλακρό χωρίς τα δέντρα που το στόλιζαν, τα αρμυρίκια του δυτικού ορίζοντα της θάλασσας του κόλπου..
Το τι, αποφασίζουμε να σώσουμε σε μια πόλη και το πώς, είναι παράγοντας πολλών συνισταμένων. Αν είναι αλήθεια ότι την ιστορία γράφουν οι ισχυροί είναι επίσης αλήθεια ότι οι καθημερινοί άνθρωποι, μιας δημοκρατικής χώρας, μπορούν να γράψουν ιστορία όταν ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ έγκαιρα, συσπειρώνονται για το κοινό καλό, διεκδικούν αποφασιστικά και κερδίζουν.
Η Αρχαιολογική Υπηρεσία έχει παίξει ένα θετικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, αναπλάθοντας, και συντηρώντας μνημεία και προστατεύοντας την παλιά πόλη από τις άγριες διαθέσεις κάποιων ιδιοκτητών και επενδυτών.
Στην περίπτωση της Πύλης της Άμμου θα περιμέναμε η Αρχαιολογική Υπηρεσία Χανίων να δείξει περισσότερη ευαισθησία στο φυσικό περιβάλλον που αναπτύχθηκε σιγά-σιγά πάνω στη γη των τειχών, στο δασάκι το φυτεμένο από τους προσκόπους το 1947 με πρωτοβουλία του Δήμου. Σε αυτά τα φιλικά προς τον άνθρωπο δένδρα τα αρμυρίκια τα ποτισμένα από τις σταγόνες του αφρού των κυμάτων.

Ίσως αν είχε προηγηθεί μια σοβαρή μελέτη του χώρου θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι κάποια δένδρα θα μπορούσαν να παραμείνουν και κάποια να μεταφερθούν κάπου αλλού. Αντίθετα πρώτα θερίζεται η Πύλη της Αμμου από τα δέντρα της, ξεριζώνονται και πετιούνται, ξεσηκώνοντας γενική κατακραυγή. Το δασάκι γίνεται κρανίου τόπος «προκειμένου να προχωρήσουν οι ανασκαφές στο υπόγειο του προμαχώνα που κάποτε στέγαζε το τμήμα της χωροφυλακής» και να ακολουθήσει «μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης του προμαχώνα Mocenigo.”.
Έλεος, στην εποχή της παγκόσμιας Πανδημίας και κλιματικής κρίσης θα έπρεπε ένας παράγοντας, αυτός που επιβραδύνει τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και που ονομάζεται προστασία του περιβάλλοντος, να είναι αποφασιστικός στη λήψη αποφάσεων που αφορούν στις συνθήκες ζωής των κατοίκων μιας πόλης. Δεν αφαιρείς χωρίς σοβαρή μελέτη, χωρίς διαβούλευση ένα πράσινο πνεύμονα από μια πόλη που έχει έλλειμμα πρασίνου.(Βλ. Γενικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό Δ.Χ)
Αντίθετα προσπαθείς σε κάθε ανάπλαση σε κάθε έργο που αφορά στο σύνολο της πόλης αλλά και σε κάθε ιδιωτική παρέμβαση ο παράγοντας πράσινο να είναι αποφασιστικός παράγοντας διότι αφορά στην υγεία και στην ευημερία των κατοίκων.
Ιδιαίτερα σε μια πόλη που παρά τις λυσσαλέες επιθέσεις που δέχεται από ιδιώτες και ομίλους «επενδυτικών κεφαλαίων» οι κάτοικοι της διεκδίκησαν και διαφύλαξαν από τα νύχια των επενδυτών την περιοχή των Αγίων Αποστόλων και που αγωνίζονται χρόνια τώρα για να μετατραπεί ένας αργός στρατώνας (Μαρκόπουλο) σε Μητροπολιτικό Πάρκο.
Δεν καταστρέφεις λοιπόν αβασάνιστα χωρίς συνέπειες ένα αγαπημένο πράσινο κομμάτι στην βόρεια όψη μιας πανάρχαιας, φημισμένης για την ομορφιά της πόλης.
Δεν κόβεις τα δένδρα των παιχνιδιών της μνήμης των παιδιών της, αυτά που συνεισφέρουν στην μεσογειακή ανθρώπινη εικόνα των Χανίων για να ερευνήσεις τα διαδοχικά υπόγεια του στρατιωτικού παρελθόντος του μεταβυζαντινού, Ενετικού Προμαχώνα (σημαντικό ιστορικό μνημείο) χωρίς Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και διαβούλευση.
Κλείνοντας θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στους παντός υπεύθυνους αλλά και στους ανεύθυνους ότι ο νόμος λέει ρητά: κόβεις δένδρο – φυτεύεις δένδρο.

Ρούλα Καστρινάκη

Αντιπρόεδρος της Οικολογικής Πρωτοβουλίας Χανίων

Υπό διωγμό τα δέντρα, η σκιά κι η δροσιά στα Χανιά

Στα Χανιά, ο καθένας έχει μια καλή δικαιολογία για να κόβει δέντρα δημιουργώντας νέες ερήμους στην πόλη, τη μια στο γήπεδο, αργότερα στη διάρκεια της καραντίνας στη Νικηφόρου Φωκά, τώρα στην Πύλη της Άμμου.

Στα Χανιά θεωρούν την Ημέρα Κατά της Ερημοποίησης (17 Ιουνίου) κάτι σα γιορτή. Επιμένουν να θεωρούν τα δέντρα ως βάρος κι εμπόδιο στα όποια σχέδια κι αναπλάσεις. Και στο τέλος φυτεύουν μερικά νέα δεντράκια για ξεκάρφωμα. Εν τω μεταξύ μάς χαρίζουν κάθε φορά μια νέα έρημο για τουλάχιστον 10 χρόνια, σε άλλο σημείο της πόλης, μέχρι να μεγαλώσουν τα νέα δέντρα - αν καταφέρουν να επιβιώσουν από τους βανδάλους που έπονται.

            Ποιος ζει ποιος πεθαίνει στα 10 τουλάχιστον χρόνια που χρειάζονται για να μεγαλώσουν και να δώσουν στοιχειώδη σκιά και δροσιά τα όποια νέα δέντρα φυτεύονται κατά τις αναπλάσεις δεξιά κι αριστερά.

            Η λογική του «οδοστρωτήρα» κυριαρχεί στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των όποιων έργων και αναπλάσεων. «Να το κάνουμε πρώτα κρανίου τόπο, να μην αφήσουμε τίποτε, για να μπορούμε μετά με ευκολία να κάνουμε ό,τι θέλουμε».

Αυτή είναι η λογική που αγνοεί την ύπαρξη δέντρων και δενδροστοιχιών και που κοστίζει σήμερα στην πόλη σε σκιά και δροσιά και που ανεβάζει ΣΗΜΕΡΑ τη θερμοκρασία της πόλης, ιδίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, τώρα που έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί οι καύσωνες στα Χανιά από τη δεκαετία του ’60 μέχρι το 2000, σύμφωνα με την επίσημη μελέτη του Δήμου Χανίων για το Κλίμα (Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας και Κλίματος), με την υπόσχεση ότι ΑΥΡΙΟ (δηλαδή μετά από 10-20 ΧΡΟΝΙΑ), ΙΣΩΣ (εάν επιβιώσουν τα νέα δεντράκια) να υπάρξει σκιά και δροσιά ΤΟΤΕ.

Οι πολιτικοί ταγοί της πόλης κι οι υπηρεσίες επιμένουν να αγνοούν το φλέγον θέμα της Κλιματικής Κρίσης, επιμένουν να αγνοούν ότι ως το 2050 η θερμοκρασία στη χώρα μας θα είναι τουλάχιστον κατά 2 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη (που για τα Χανιά και την Κρήτη μεταφράζεται ακόμη υψηλότερη θερμοκρασία), με 18% λιγότερες βροχές, όπως έγραφε το National Geographic μόλις πριν λίγες μέρες. Επιμένουν να αγνοούν τον κίνδυνο ερημοποίησης που αφορά άμεσα και την Κρήτη, όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός.

Εάν λάμβαναν σοβαρά υπόψη τις δικές τους μελέτες και τα επίσημα αυτά στοιχεία, θα έπρεπε οι όποιοι υπεύθυνοι να προσέχουν τα δέντρα σαν τα μάτια τους. Θα έπρεπε όχι να κόβουν δέντρα αλλά να κάνουν ό,τι μπορούν για να τα διατηρήσουν και να φυτέψουν νέα. Και στην έσχατη περίπτωση που υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για ένα μνημείο, θα έπρεπε να συζητάνε μόνο τη μεταφορά ολόκληρων των δέντρων. Και ας μην μπούμε εδώ στη συζήτηση γιατί και πώς διαχρονικά κατάφεραν οι πολιτικοί ταγοί της πόλης (δημοτικές αρχές, βουλευτές) να έχουν δεκαετίες τώρα κλειστά τα Νεώρια, αυτό τον πολιτιστικό θησαυρό στο Ενετικό Λιμάνι. Πραγματικά χρειάζονται βραβείο!

Για μας, θα πρέπει από δω και στο εξής να καταψηφίζεται στο Δημοτικό Συμβούλιο κάθε έργο ή ανάπλαση που δεν καταγράφει τα δέντρα και δεν ορίζει ρητά πώς θα διασωθούν και θα φτιαχτούν νέα. Κανένα έργο χωρίς προστασία της φύσης, του οξυγόνου που χρειαζόμαστε για να αναπνέουμε, της δροσιάς και της σκιάς που θα χρειαστούμε περισσότερο στο μέλλον, γιατί το μέλλον έχει ξηρασία, όπως λέει κι ο ποιητής Μιχάλης Κατσαρός.